Thứ Tư, 25 tháng 9, 2013

Vì sao toan tính của Thổ Nhĩ Kỳ tại Syria thay đổi?.

Tâm tính của Thổ Nhĩ Kỳ tại nước hàng xóm của mình đã sang một số thời đoạn khác nhau

Vì sao toan tính của Thổ Nhĩ Kỳ tại Syria thay đổi?

Thay vì phản đối sự can thiệp quân sự từ bên ngoài vào Syria, Thổ Nhĩ Kỳ bắt đầu lên tiếng về sự cấp thiết của một cuộc can thiệp quân sự và cho rằng chỉ có như vậy mới dẫn đến sự đổi thay chế độ ở Syria. Ngay cả ở trong nước, trong một cuộc dò la dư luận hồi cuối năm 2012, có tới 43,5% người Thổ Nhĩ Kỳ được hỏi cho rằng nước này nên đứng ngoài cuộc xung đột tại Syria.

Khi tình hình ở Syria xấu đi, đặc biệt là trong tháng Ramadan vào mùa hè năm 2011, Ngoại trưởng Davutoglu đã tới Damascus với nhiệm vụ thuyết phục Tổng thống Assad dừng các cuộc đàn áp biểu tình nhưng bị thất bại. Người dân Thổ Nhĩ Kỳ biểu tình phản đối can thiệp quân sự của Mỹ tại Syria ngày 2/9. Chính phủ Thổ Nhĩ Kỳ, cũng giống như một đôi nhà nước khác, ban đầu đã dự đoán sự sụp đổ của chế độ Assad trong vòng vài tháng.

Đã khiến nước này phải coi xét lại các tính toán của mình. Nhưng những lời kêu gọi trên của ông đã bị bỏ ngoài tai, khiến cho nước này cùng với hai đối tác khác là Arập Xêút và Qatar bị cô lập về vấn đề Syria và hy vọng sự ra đi của ông Assad đã biến mất, ít nhất là trong mai sau gần.

Đó là lý do vì sao tại thời khắc đó, Thổ Nhĩ Kỳ đã phản đối mọi hình thức can thiệp quân sự từ bên ngoài, mà chỉ đề nghị một lệnh trị kinh tế của LHQ.

Tháng 8/2012, ông Davutoglu đã nêu sáng kiến tại Hội đồng Bảo an LHQ về việc thiết lập một vùng cấm bay ở Syria, song vấp phải sự lặng im, thậm chí đã có không ít quan điểm phản đối.

Khi cuộc biểu tình hòa bình trước tiên nổ ra tháng 3/2011, quan hệ giữa Damas và Ankara vẫn còn nồng ấm. Trong thực tiễn, mối quan hệ giữa hai nước được cải thiện sau khi Đảng khi Công lý và Phát triển (AKP) lên nắm quyền vào tháng 11/2002.

CT ( Theo Nationalinterest ). Kể từ đó, Thổ Nhĩ Kỳ đã đổi thay 180 độ trong mối quan hệ của mình với Syria. Trong bối cảnh bây chừ, tâm tính của Thổ Nhĩ Kỳ cần phải thực tế hơn, tụ hợp vào giải quyết vấn đề người lánh nạn tràn sang biên giới nước này và cuộc khủng hoảng nhân đạo ngày một tăng tại Syria, trong khi phải đảm bảo rằng các nhóm Hồi giáo cực đoan không đe dọa an ninh của Thổ Nhĩ Kỳ.

Ngay sau cuộc bầu cử, Thổ Nhĩ Kỳ đã trở nên một đối tác thương mại và ngoại giao lớn của Syria cùng với sự phát triển của một mối quan hệ gần gũi giữa Erdogan và Bashar al-Assad.

Cả Thủ tướng và Ngoại trưởng Thổ Nhĩ Kỳ đều đợi mong sự sụp đổ của chế độ Assad, nhưng không nói rõ hình thức cũng như quy mô dự của Thổ Nhĩ Kỳ. Như vậy, có thể thấy rõ Thổ Nhĩ Kỳ đã thất bại trong việc thuyết phục Mỹ và cộng đồng quốc tế tiến công quân sự chống Syria.

Điều này không chỉ khiến cả hai nước rút hết đại diện ngoại giao tại thủ đô mỗi nước mà các thỏa thuận tự do thương mại giữa hai bên cũng đã bị tạm dừng.

Trong một động thái nhằm khích động sự can thiệp quân sự, ông Erdogan đã lớn tiếng kết tội cộng đồng quốc tế và đặc biệt là phương Tây không cảm nhận được sự khổ đau của người dân Syria và kêu gọi sự can thiệp như NATO đã từng làm ở Kosovo năm 1999.

400 người bị bỏ mạng, ông Erdogan đã chóng vánh giãi bày sự ủng hộ sự can thiệp quân sự của Mỹ. Nay nếu được hỏi lại, kiên cố tỷ lệ này còn cao hơn. Giờ đây, Thổ Nhĩ Kỳ còn lâm vào tình trạng khó xử hơn khi yếu tố al-Qaeda xuất hiện càng ngày càng nhiều trong đội ngũ lực lượng đối lập ở Syria, điều này khiến họ ngày một nhận được ít sự ủng hộ hơn đối với các chính sách của mình tại Syria từ phía cộng đồng quốc tế.

Tuy nhiên, việc chính quyền Syria nối sử dụng bàn tay sắt để đàn áp phe nổi dậy, làn sóng người tị nạn Syria tràn qua biên giới vào Thổ Nhĩ Kỳ, và đặc biệt việc một chiếc máy bay quân sự của họ bị bắn rơi vào tháng 6/2012.

Theo kết quả một cuộc điều tra cách đây chưa lâu, có tới 72% người dân Thổ Nhĩ Kỳ phản đối hành động can thiệp quân sự từ bên ngoài vào Syria, cao hơn 10% so với tỷ lệ này tại Mỹ. Sự thân thiện này đã dẫn đến việc ông Erdogan hối thúc ông Assad thực hành canh tân trên một số lĩnh vực với mĩ ý đáng kể. Đây mới là tính thực tiễn và khôn ngoan hơn nhiều so với việc theo đuổi cách tiếp cận nhằm lật đổ chế độ của Tổng thống Syria Assad.

Ảnh: AFP/TTXVN. Tháng 9/201, Thủ tướng Erdogan kêu gọi Assad công nhận Hội đồng Quốc gia Syria là đại diện chính thức của phe đối nghịch Syria.

Sau sự kiện ngày 21/8 ở ngoại thành Damascus mà theo đánh giá của tình báo Mỹ khiến hơn 1. Riêng đề xuất của Thổ Nhĩ Kỳ yêu cầu Mỹ và các đồng minh trong khối NATO can thiệp quân sự vào Syria đã dẫn đến rất nhiều cuộc biểu tình ở trong nước phản đối chủ trương này.