Nâng mũi làm đẹp và những hệ lụy

Biến chứng lõm đầu mũi sau PTTM. “Nâng mũi kiểu Hàn” bản chất là gì? Thời kì gần đây, người ta thường nói đến một môn phái thẩm mỹ Hàn Quốc, trong đó có kỹ thuật “nâng mũi kiểu Hàn”. Người ta đặt cho kiểu nâng mũi Hàn Quốc nhiều tên gọi khác nhau như mũi S-line, mũi cấu trúc vì mục đích quảng cáo hoặc vì cạnh tranh kỹ thuật và thương hiệu. Bản chất các kỹ thuật nâng mũi Hàn Quốc hiện thời cũng chỉ bao gồm 2 loại phẫu thuật: nâng cao sống mũi bằng chất liệu nhân tạo hoặc bằng sụn tự thân và chỉnh hình mũi phối hợp nâng sống mũi với chỉnh sửa đổi thay cấu trúc mũi. Những kỹ thuật này không phải mới ra đời cũng không phải xuất xứ từ Hàn Quốc mà đã được ứng dụng từ hàng trăm năm nay ở Mỹ và khắp thế giới. Tuy nhiên, sự bùng nổ nhu cầu cộng với những thành công ngoạn mục của phẫu thuật thẩm mỹ Hàn Quốc đã tạo một làn sóng dội đến Việt Nam khiến người ta lầm tưởng các kỹ thuật đó xuất xứ từ xứ Hàn. Phải xác nhận và khen các thầy thuốc phẫu thuật Hàn Quốc đã thành công trong việc tạo ra một kiểu mũi thời trang cho người Hàn Quốc rất hạp với người châu Á, nhưng dù là nâng mũi “kiểu Hàn” tân thời hay tạo hình mũi “kiểu Hoa Kỳ” cổ điển thì bản tính nó cũng là một giải phẫu chỉnh sửa mũi bằng những kỹ thuật và những chất liệu đã trở thành kinh điển. Bởi vậy, ngoài những đặc trưng riêng, nó đều có những nguy cơ, những hệ lụy như mọi phẫu thuật ngoại khoa khác. Tình trạng nhiễm khuẩn mũi nghiêm trọng sau khi nâng mũi. Hội giải phẫu thẩm mỹ đô thị Hồ Chí Minh và Hội giải phẫu thẩm mỹ Hàn Quốc đã tổ chức rất nhiều những cuộc gặp gỡ bàn bạc chuyên môn kỹ thuật giữa những chuyên gia hàng đầu từ hai phía và nhiều câu hỏi được đặt ra, nhiều vấn đề được thảo luận để hiểu thêm vì sao phẫu thuật thẩm mỹ Hàn Quốc phát triển nhanh chóng và hiện đứng vào hàng những nước tiên tiến nhất. Tuy nhiên, các chuyên gia hàng đầu về giải phẫu thẩm mỹ của Hàn Quốc (trong đó có các chuyên gia nức danh nhất về làm mũi) cũng đã chân thực thưa những thất bại, những tai biến và biến chứng. Cũng như mọi xứ khác và cũng như mọi phẫu thuật khác, các trường hợp nâng mũi làm đẹp ở Hàn Quốc cũng có tỷ lệ không nhỏ những kết quả chưa ưng ý nếu không muốn nói là thất bại. Có tức thị những “mũi S-line”, “mặt V-line” trên màn ảnh và sàn diễn Hàn chỉ là phần thành công, phần đẹp nổi lên trên tảng băng thẩm mỹ. Cũng có tức là con đường để có một cái mũi đẹp như mong ước bằng phẫu thuật thẩm mỹ là không hề dễ dàng ở mọi nơi trên trái đất này. Vậy mà ở Việt Nam, không ít người đang hành nghề bác sĩ theo kiểu “thầy bói sờ voi”, khoái lăng xê “quăng bom” văng mạng, qua mặt nhà quản lý, lừa phỉnh dân lành lại luôn “vỗ ngực xưng tên” mình là “người đầu tiên”, “người giỏi nhất”. Những hệ lụy khó lường Nâng mũi là giải phẫu tưởng như ai cũng làm được, nhưng đích thực là một thách thức nghề cho mọi thầy thuốc thẩm mỹ. Nhận định vẻ đẹp của cái mũi đã khó mà làm được một cái mũi đẹp càng khó hơn. Dù nâng mũi theo kỹ thuật nào thì rắc rối thường gặp nhất vẫn là chuyện sống mũi lệch vẹo, có thể bộc lộ sớm sau mổ vài ngày hoặc vài tuần. Sống mũi bị lệch có thể do bác sĩ đặt lệch khi phẫu thuật hoặc đặt thẳng mà băng nẹp nhất thiết không tốt hoặc do bệnh nhân vận động di chuyển quá mức làm chấn động di lệch. Để giải quyết thường phải can thiệp sớm ngay khi hết sưng đau để đặt lại sống mũi với sự để ý tránh lặp lại những nguyên nhân đã gây ra lệch vẹo. Trước và sau khi giải phẫu thẩm mỹ bị biến chứng, phải cắt bỏ mũi. Rối rắm thứ hai là chuyện vết mổ không lành. Niêm mạc mũi thường rất mong manh, nhất là ở 2 bên vách ngăn, nếu kỹ thuật mổ mà đi qua hoặc tác động trực tiếp lên niêm mạc mũi cộng với lực tỳ đè của chất liệu cấy ghép có thể dẫn đến hệ quả vết mổ khó lành, thậm chí không lành. Vết thương lâu lành còn có thể do nhiễm khuẩn, nhưng nếu nhiễm khuẩn thuần tuý và được điều trị kịp thời có thể bảo tồn được sống mũi ghép. Mô tả của nó là vết mổ thấm dịch kéo dài có thể gây sưng nề gốc mũi hoặc cả thảy tháp mũi. Trong trường hợp này, dù có cầm cố điều trị bảo tồn thì rốt cục thường vẫn phải tháo bỏ chất liệu sống mũi cấy ghép để nếu muốn làm lại hay không cũng phải chờ sau 1 - 2 tháng khi vết thương đã lành. Biến chứng thứ 3 là đầu mũi đỏ hoặc thảy sống mũi. Rối rắm này xảy ra muộn có khi sau nhiều tháng đến một đôi năm. Đây có thể là phản ứng tại chỗ của thân thể với vật lạ cấy ghép và cũng phải xử lý bằng cách lấy bỏ sống mũi cấy ghép để sau khi lành sẽ làm lại bằng phương pháp khác. Một biến chứng khác đòi hỏi phải giải quyết mổ lấy bỏ sống mũi càng sớm càng tốt ngay khi có dấu hiệu là biến chứng trồi lộ sống mũi ghép, mà thường bị nhất là đầu mũi hoặc chân sống mũi ở phía trong tiểu trụ. Nguyên nhân có thể là do chuyển di dịch sống ghép theo trọng lực, có thể do sự teo nhanh mô mềm sau khi ghép hoặc do sống mũi ghép bị đặt ở lớp quá nông. Đặc biệt là ở đầu mũi, có khi xảy ra muộn sau một vài năm với biểu thị đầu mũi nhô ra, da mỏng dần, thậm chí có khi do không có điều kiện tái khám nên khi bệnh nhân đến thì da đã bị thủng lòi đầu sống mũi ghép ra ngoài. Biến chứng rốt cuộc chúng tôi đề cập ở đây liên tưởng đến là sự nhận định kết quả phẫu thuật về mặt thẩm mỹ, tuy không ảnh hưởng đến sức khỏe nhưng lại rối rắm tới tâm lý bệnh nhân khiến cho bệnh nhân (và cả thầy thuốc) không bằng lòng nên cũng phải phẫu thuật lại để có kết quả tốt hơn. Có thỉnh thoảng nhận định của bác sĩ và bệnh nhân không thống nhất, bác sĩ thấy mũi đẹp mà bệnh nhân không chấp nhận. Trường hợp này thường phải có Thời gian để bác sĩ nhẫn nại thuyết phục bệnh nhân, tạo sự cảm thông để có thể dung hòa quan điểm, còn nếu không thể “chung sống hòa bình” thì lại phải làm lại hoặc lấy bỏ theo đề nghị để làm bằng lòng “thượng đế”. Để kết thúc, xin gửi một lời chúc và cũng là một lời khuyên cho những ai đang muốn làm “đẹp mặt” thì hãy nhớ “thương lấy mũi” như tổ sư ta đã khuyên hãy luôn “nể mũi ” khi “vuốt mặt”. Thành ra, chỉ nên đi thẩm mỹ làm đẹp mũi khi đã tìm hiểu kỹ càng, đích thực hiểu biết về giải phẫu mình sẽ làm, hoàn toàn tin vào thầy thuốc thẩm mỹ và yên tâm về cơ sở y tế mình sẽ đến. Ths.BS.Cao Ngọc Bích- Gs.TS.Lê Gia Vinh