Bỏ cấm thành thân đồng giới để chống kỳ thị

Cô gái gốc Hà Nội Nguyễn Hải Yến và người bạn trăm năm tên Hương (Ảnh: Dương Tùng) Bộ Tư pháp vừa trình chính phủ xin quan điểm về Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Hôn nhân và Gia đình. Một trong những nội dung gây để ý trong Dự án Luật HN&GĐ (sửa đổi) được Bộ Tư pháp đề xuất là bãi bỏ quy định về cấm thành hôn giữa những người cúng giới tính. Thay đổi thái độ Tuy nhiên, nội dung dự thảo nêu rõ “kết hôn là việc nam và nữ xác lập quan hệ vợ chồng theo quy định của luật pháp về điều kiện thành thân và đăng ký kết hôn.” Theo Bộ Tư pháp trong Luật HN&GĐ sửa đổi, Nhà nước vẫn không nhận việc hôn phối giữ những người cùng giới tính. Mặt khác, Ban soạn thảo đã bổ sung thêm quy định việc giải quyết hậu quả của việc chung sống như vợ chồng cùng giới tính. Dự thảo Luật cũng quy định được ứng dụng các quy định về giải quyết hậu quả của nam, nữ sống chung như vợ chồng. Tại cuộc Họp báo công tác tư pháp quý II/2013, vấn đề được nêu ra là, “cấm” và “không dìm” thì khác gì nhau. Có chăng chỉ là “bình mới rượu cũ”? Tuy nhiên, ông Dương Đăng Huệ, Vụ trưởng Vụ Pháp luật Dân sự-Kinh tế (Bộ Tư pháp) cho rằng, chuyển từ “cấm” sang “không nhấn” có ý nghĩa rất lớn. Dù rằng bản tính không khác đi, nhưng sự thay đổi từ ngữ chính là thay đổi thái độ của cộng đồng với người đồng giới. Theo ông Huệ, từ “cấm” nghe rất nặng nề, có nghĩa là không cho phép bất cứ sự hỗ tương nào. Còn “không nhận” là vẫn cho phép người đồng giới quan hệ, tương hỗ, sống chung nhưng không xác nhận trên giấy tờ mà thôi. Nếu ai đó đặt câu hỏi, “hai người đàn ông, hoặc hai người đàn bà đến cơ quan quốc gia xin đăng ký thành thân” có được không. Ông Huệ khẳng định là chưa thể giải quyết. Bởi Luật vẫn chỉ dìm “kết hôn là sự kết liên giữa một người đàn ông và một người đàn bà”. Nhiều cặp đôi đồng giới mong muốn được xác nhận "vợ-chồng" (Ảnh: Dương Tùng) Chưa thể nhận ngay Ông Dương Đăng Huệ cũng cho biết, bây chừ, toàn thế giới mới chỉ có 11 nước nhận kết hôn đồng giới. Pháp là nước thứ 11, thừa nhận cách đây không lâu. Mặc dầu các nước này đã chuẩn bị cho việc dìm hôn nhân đồng giới từ nhiều năm, nhưng khi Tổng thống ký quyết định, đã vấp phải những phản ứng từ dư luận. Nhiều cuộc biểu tình phản đối đã diễn ra. Ông Huệ phân tích thêm, ngoài việc bỏ “cấm thành thân đồng giới”, Luật sẽ có những biện pháp để chống kỳ thị đối với người đồng tính. Mặt khác, Luật đã bổ sung những cơ sở pháp lý để giải quyết những vấn đề nảy, hậu quả đời sống của họ. Theo ông Huệ, đây là vấn đề phức tạp. Việc bổ sung một số điều liên hệ đến người đồng tính được Ban soạn thảo đưa ra trong Dự án Luật Hôn nhân và Gia đình (sửa đổi) là ăn nhập với với điều kiện phát triển kinh tế, nhận thức tầng lớp Việt Nam hiện. Trước đó, Ông Nguyễn Hồng Hải (Trưởng phòng luật pháp Dân sự - Vụ luật pháp Dân sự Kinh tế - Bộ Tư pháp) cho biết, nhiều người ý kiến cũng cho rằng Luật chưa công nhận cần bổ sung các quy định về người đồng tính (trước đây chưa có). Một mặt, điều này ngăn ngừa thái độ kỳ thị với người đồng tính, mặt khác tạo cơ sở pháp lý giải quyết các quan hệ về tài sản, con cái (nếu có) trong trường hợp họ sống chung với nhau như vợ chồng. Chưa thể dìm vì theo quan niệm truyền thống, người Việt dựng vợ, gả chồng của từ hàng ngàn năm nay phải là quan hệ tình cảm giữa nam và nữ. Quan niệm đó đã ăn sâu vào tâm thức của người Việt. Việc dấn thành thân đồng giới phải có lộ trình, bước đi hạp, chưa thể đưa vào luật ngay hiện giờ. Với từng lớp Việt Nam hiện thời, bước đi phù hợp nhất là quốc gia không nên can thiệp hành chính vào quyền được sống theo bản dạng giới của người đồng tính. Quốc gia cần có những quy định hợp để giúp họ giải quyết ổn thỏa các hậu quả pháp lý của việc sống chung. Điều đó cũng đảm bảo sự ổn định các quan hệ xã hội.