Tại hội thảo, các DN còn quan hoài đến vấn đề phí tham vấn, vai trò của các tổ chức tham mưu trong thương vụ, làm sao để phát hiện sớm các “vấn đề” của DN mua lại, làm sao định giá chính xác DN… Theo các chuyên gia, bây giờ phí tham vấn dao động từ 1 - 5% giá trị thương vụ, tùy thuộc từng thương vụ cụ thể
Mặc dù không có sàn giao thiệp nào cho hoạt động M&A, nhưng ông Marc Djandji, diễn giả đến từ CTCK Dầu khí gợi ý, các DN có thể tìm đến ngân hàng đầu tư (IB). Ngoại giả, một vấn đề phổ thông mà các DN Việt Nam gặp phải là định giá DN quá cao hoặc quá thấp. Nhiều nhà đầu tư nước ngoài quan tâm đến hoạt động M&A tại Việt Nam Ông Nguyễn Hữu Tùng, người sáng lập Tập đoàn y học Hoàn Mỹ (Hoàn Mỹ) san sớt, năm 2008, Hoàn Mỹ đối mặt với khó khăn tài chính khi ngập trong nợ lên tới 370 tỷ đồng.
Tuy nhiên, sau 2 năm kể từ khi có đối tác chiến lược, năm 2011, 5 NĐT đã ngỏ ý muốn đàm phán để trở thành cổ đông chiến lược của Hoàn Mỹ. Chỉ một năm sau, giá trị của DN đã thay đổi một cách đáng ngạc nhiên từ mức 4 triệu USD tăng lên thành 100 triệu USD. Cuối cùng, Hoàn Mỹ chọn lựa Công ty Fortis Medical Group của Ấn Độ. Theo đại diện DN này, bên cạnh những thương vụ đình đám của các công ty lớn, có nhiều công ty ở quy mô nhỏ hơn muốn trên dưới đối tác chiến lược để có sự hỗ trợ về vốn, quản trị, công nghệ, hoặc là mua lại DN khác để mở rộng thị trường, nhưng không dễ dàng.
Không chỉ thế, từ chỗ là DN bị mua lại, từ chỗ nợ nần chồng chất, giờ đây duyệt hoạt động M&A, Hoàn Mỹ đã có tiềm lực để trở nên bên đi mua lại nhằm đạt được sự tăng trưởng hơn nữa.
Như trường hợp một DN chia sẻ tại hội thảo, sau khi tốn thời gian, công sức để tiến hành mua lại một công ty khác, đến tuổi Cuối cùng khi chuẩn bị ký giao kèo thì mới phát hiện thị phần nhắm tới duyệt việc sở hữu công ty bị mua lại sẽ ra đi theo người chủ.
Sau đó, Hoàn Mỹ đã giải quyết được thách thức nợ chuẩn y M&A. “Với chức năng tham mưu giúp dàn xếp các thương vụ M&A cùng hoạt động tái cấu trúc DN, các IB có khối lượng lớn khách hàng quan tâm đến hoạt động này và có thể giúp DN kiêng kị đối tác.
Kết thúc năm 2013, Hoàn Mỹ kỳ vọng giá trị DN sẽ đạt trên 120 triệu USD
Đại diện Công ty May Nguyễn Hoàng, chủ thương hiệu thời trang con nít KICO cho biết, Công ty có nhu cầu độ đối tác chiến lược nhưng không rõ có cách nào để quãng được đối tác để có thể giao thiệp, liệu có thị trường nào để bên mua, bên bán có thể gặp nhau.
Tiếp đó, IB giúp DN xúc tiến quá trình thương thuyết, dàn xếp thương vụ lưu loát và hiệu quả”, ông Marc Djandji nói. Theo ông Phạm Hà Minh, Giám đốc Khối giám định, CTCP giám định giá BTC Value, nhà giám định giá sẽ giúp DN có cái nhìn khách quan đối với giá trị tài sản của một DN.
Nhà giám định giá còn giúp DN đánh giá tình trạng pháp lý của tài sản bởi trong nhiều vụ mua bán lại, hai bên không đánh giá đúng tình trạng pháp lý của tài sản, dễ dẫn đến tranh chấp nảy. Tuy nhiên, do đây vẫn còn là thị trường mới mẻ tại Việt Nam nên không ít DN lúng túng và gặp phải các vướng mắc khi triển khai thương vụ.
Đây cũng là mối quan hoài chung của các DN có mong muốn tiến hành M&A.
“Với tôi, tại thời khắc đó, chỉ hiểu đơn giản rằng, M&A nghĩa là tôi chia sẻ một phần sở hữu DN cho đối tác chiến lược và họ sẽ tương trợ tài chính để Công ty vượt qua khó khăn”, ông Tùng nói. Mức phí này khó có thể đánh giá là cao hay thấp, bởi nó cần phải xem xét trong mối tương quan với giá trị mà nhà tham mưu đem lại.
Không chỉ Hoàn Mỹ nhận thức được giá trị của M&A, những vấn đề mà DN mang đến Hội thảo cho thấy, rất nhiều DN hoặc mong muốn, hoặc đang thực hiện các thương vụ M&A.
Theo bà Hoàng Hải Anh, chủ toạ HĐQT PSI, nhà tư vấn sẽ giúp DN tránh được cảnh huống như trên và giúp DN vừa thương thuyết, vừa “chốt” dần các nội dung đàm phán.
Trong một thương vụ, DN cần một nhà tham mưu tài chính, một nhà tư vấn pháp lý, thậm chí cả một IB để bảo đảm thương vụ được trôi chảy và hiệu quả.